Dereitos para
obter

Situación actual

Como se pode ver na nova entrega do Informe da Fundación AISGE sobre a situación sociolaboral dos actores, actrices, bailaríns en España en 2023 (https://www.aisge.es/estudio-sociolaboral-2023-de-la-fundacion-aisge-contenidos-integros), aínda que existe unha maior empregabilidade dos artistas, é a costa dun empeoramento das súas condicións laborais. Así, só o 23% dos actores e actrices en España superan os 12.000 euros de ingresos brutos anuais (unha cantidade aínda por baixo do salario mínimo interprofesional). Ademais, os que acadan uns ingresos nunha franxa de certa estabilidade económica, por riba dos 18.000 euros, nin sequera chegan ao 16% (9% entre 18.000 e 30.000, mentres que só o 7% estaría por riba deses 30.000). Pola contra, quen emprenden unha carreira artística a nivel profesional e non chegan sequera aos 3.000 euros de ingresos anuais constitúen o colectivo máis numeroso: o 48% do total.

Estas circunstancias obrigan a seguir insistindo naquelas Propostas/Recomendacións previstas no Informe da Subcomisión para a Elaboración do Estatuto do Artista (Boletín Oficial do Congreso dos Deputados das Cortes Xerais Serie D, no 373, do 20 de xuño de 2018, Páx. 4), pero que non se conseguiron e que consideramos imprescindibles para os nosos intereses e a defensa dos nosos dereitos, Seguiremos a loitar para que se creen grupos de traballo ou para que estas cuestións se incorporen agora ás mesas xa existentes.

No escenario laboral

1- Necesidade de colaborar co Ministerio de Traballo para conseguir novos encontros e Reactivar a Reforma integral do RD 1435/1985, do réxime especial de Artistas.

2.- Recoñecemento dos sindicatos sectoriais como sindicatos representativos

Propostas/recomendacións 33, 34 e 35 do Informe da Subcomisión para a Elaboración do Estatuto do Artista

A lexitimación sindical na forma en que está regulada tanto polo Estatuto dos Traballadores como pola Lei Orgánica de Liberdade Sindical (LOLS) imposibilita que os sindicatos profesionais de gran presenza no sector teñan a condición de seren plenamente representativos. Esta eiva afecta a lexitimación para negociar convenios colectivos, sempre en función subordinada aos sindicatos maioritarios a nivel estatal na negociación colectiva.

No referente á representatividade sindical e mais á promoción da capacidade de diálogo das asociacións sectoriales, cómpre termos presente que a única forma de obter a condición de sindicato representativo é a través dos resultados das eleccións aos comités de empresa. Mais nun sector no que os contratos son a curto prazo, resulta difícil cumprir o requisito de seis meses de servizo na empresa para presentarse ás amentadas eleccións. Ademais, a lexislación esixe unha antigüidade dun mes para poder ser elector e así participar na escolla (artigo 69.2 do Estatuto dos Traballadores).

Semellaba que este problema fora superado co recente “ RDL7/2023, do 19 de decembro, pola que se adoptan medidas urxentes, para completar a transposición da Directiva (UE) 2019/1158, do Parlamento Europeo e do Consello, do 20 de xuño de 2019, relativa á conciliación da vida familiar e profesional dos pais e nais. coidadores, e pola que se derroga a Directiva 2010/18/UE do Consello, e para a simplificación e mellora do nivel de atención de protección por desemprego“, introducira no ET unha nova DA 28, consistente en dotar de especialidades en condición de elector e elixible aos órganos de representación no ámbito dos artistas que desenvolvan a súa actividade no ámbito das artes escénicas, audiovisuais e musicais, así como de as persoas que realicen actividades técnicas ou auxiliares necesarias para o desenvolvemento da citada actividade. Estas especialidades consistían en: reducir o requisito para poder presentar candidatura ás eleccións sindicais a 20 días de antigüidade, antes era de 6 meses.

En realidade, esta era unha das nosas reivindicacións, e representaba un progreso, aínda que parcial.

Non obstante, esta especialidade FOI DERROGADA pola Resolución do 10 de xaneiro de 2024 pola que se publica o Acordo do Congreso dos Deputados polo que se derroga o Real Decreto-Lei 7/2023, do 19 de decembro. Ref. BOE-A-2024-664.

https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-2015-11430 (ver Disposición adicional 28).

É dicir, cómpre continuar coa loita para conseguir o recoñecemento dos sindicatos do sector como sindicatos representativos.

3.- Regulamento Único do Traballo dos menores.

Na proposta 44 do Informe da Subcomisión de Elaboración do Estatuto do Artista recomendábase a modificación do RD 1435/1985 en interese dos menores de 16 anos.

Esta regulación é urxente polo carácter excepcional, aínda que crecente no sector, da participación de nenos e adolescentes nos espectáculos públicos. Estes menores, en virtude do art. 6.4 do Estatuto dos Traballadores, ao que se refire o artigo 9.2 da LETA, non reúnen os requisitos de traballador autónomo e, en consecuencia, só deberían poder traballar por conta allea, coas autorizacións, controis e requisitos oportunos.

É necesario incluír no RD 1435/1985 unha regulación mínima do traballo dos menores no ámbito artístico.

O traballo de menores de 16 anos está excepcionalmente permitido no ámbito artístico, polo que é importante regulalo de forma clara e unificada para que non se xeren abusos nin inseguridade xurídica.

Entendemos que o Estatuto do Artista debe modificar o RD 1435/1985 que, como norma específica do sector, regula de forma xeral, exclusiva e uniforme todas as materias relacionadas coa contratación de menores. Nos últimos anos comprobouse que existe unha grave desprotección destes menores pola falta de responsabilidade dalgúns dos seus pais, e mesmo no caso de discrepancias entre eles, que determinan malos tratos non só durante a realización de súa actividade laboral que está suxeita á autorización da Autoridade Laboral, pero máis claramente co abuso na participación de menores en procesos selectivos sen ningún tipo de control. É evidente que neste último caso debería ser o exercicio da paternidade o que limitará estas situacións, pero entendemos que debería regularse de xeito mínimo, en beneficio do desenvolvemento persoal e psicolóxico do menor.

En canto á prestación laboral dos menores, constatamos que o traspaso de competencias en materia de autorización do traballo dos menores ás comunidades autónomas determina a disparidade das condicións e procedementos para a autorización do traballo dos menores en función da comunidade autónoma na que estean estes. localizado.

4.- Transición profesional

A proposta 58 do Informe da Subcomisión para a Elaboración do Estatuto do Artista prevé a constitución de Mecanismos de Transición Profesional adecuados e personalizados, como os que existen nos países limítrofes, con índices de éxito superiores ao 85%, que permiten a artistas que por unha ou outra razón se ven obrigados a abandonar os escenarios para desenvolver unha nova carreira profesional. Unha nova carreira coa que conseguir xubilacións dignas e non caer no risco de exclusión social. Os sectores artísticos poden ter unha curta vida profesional. É fundamental a posibilidade de que exista unha transición que, segundo as peculiaridades dos distintos sectores, prolongue a vida profesional dos artistas, adaptándoa ás novas formas de expresión e traballo.

Esta medida está estreitamente vinculada ao SEPE (Servizo Público de Emprego Estatal) polo que se procurarán reunións conxuntas.

Neste sentido, a proposta é potenciar as posibilidades de empregabilidade e mobilidade destes artistas con medidas de apoio psicolóxico, asesoramento laboral e apoio á formación. Tendo en conta as particularidades vinculadas á idade, a necesaria adaptación das políticas educativas e das políticas activas de emprego ás especificidades do noso colectivo, e a necesaria inclusión dos perfís profesionais dos artistas escénicos no Catálogo Nacional de Cualificacións Profesionais ((Proxecto de Lei de Educación Artística)

https://educagob.educacionyfp.gob.es/dam/jcr:61b57385-fd2c-46e0-9382-a84bdc044640/pl-ense-anzas-art-sticas.pdf.

Todo isto para que os profesionais deste colectivo poidan acceder a procesos de avaliación e recoñecemento de competencias, como ocorre co resto das profesións.

Na Área da Seguridade Social

Enfermidades profesionais

Na Proposta 59 do Informe da Subcomisión para a Elaboración do Estatuto do Artista recomendouse unha abordaxe integral dos problemas de saúde:

  1. O recoñecemento das enfermidades profesionais que leve a unha axeitadaprevención destas para minimizar os riscos para a saúde das persoas e normalizar a cultura preventiva nun sector precario e necesitado. A maioría destas doenzas, especialmente no ámbito das artes escénicas, trátanse como comúns e non relacionadas co exercicio profesional. A idea sería a incorporación destas enfermidades mediante a modificación do anexo I do RD 1299/2006, a través do procedemento previsto para el .

https://www.boe.es/buscar/act.php?id=BOE-A-2006-22169

  1. O establecemento de sistemas axeitados de vixilancia da saúde entre profesionais do entretemento . Estes sistemas demostraron que supoñen un importante aforro económico para as empresas e unha gran garantía para a saúde dos artistas.

Na actualidade non existe unha relación de enfermidades profesionais propias das distintas especialidades artísticas nin tampouco médicos especializados que as poidan tratar, circunstancia que si se produce no caso do deporte.

No Ámbito Educativo

Lei de Educación Artística

Na tramitación parlamentaria:

O 16 de xaneiro de 2024, o Consello de Ministros aprobou o Proxecto de Lei que regula as ensinanzas artísticas superiores e profesionais.

Bill

Proxecto de lei 121/000153 polo que se regulan as ensinanzas artísticas superiores e se establecen a organización e equivalencias das ensinanzas artísticas profesionais.

https://www.congreso.es/public_oficiales/L14/CONG/BOCG/A/BOCG-14-A-153-1.PDF

  • Adaptación temática da oferta educativa de formación profesional dos técnicos de espectáculos en directo respecto dos técnicos audiovisuais. Están a ter dificultades, chegaron a un acordo parcial en parte da proposta.

https://www.educacionyfp.gob.es/prensa/actualidad/2024/01/20230116-leyartisticas.html

Na Área Fiscal

Devolucións irregulares de ingresos:

A Subcomisión Parlamentaria creada no Congreso dos Deputados para elaborar un Estatuto do Artista asumiu, entre os seus obxectivos, a demanda o dito/ o amentado Estatuto contemplase medidas para:

A.- “ Axustar a tributación á actividade económica intermitente e ingresos irregulares propios do sector ”.

B.- “ Fomentar unha fiscalidade que conduza a unha fiscalidade xusta tanto para a Facenda Pública como para os interesados ”.

A.- “ Axustar a tributación á actividade económica intermitente e ingresos irregulares propios do sector ”. O sector da creación caracterízase por unha curta vida profesional activa, sometida á incerteza, perda do favor público, e cunha variabilidade moi elevada na obtención de rendementos, que obriga a tributar importantes rendementos, concentrados nun curto período de tempo, o que desencadea a progresividade do imposto. Ao que hai que engadir a “irregularidade na percepción dos ingresos”, no sentido de obtida irregularmente no tempo:

  • ben por tratarse de ingresos obtidos nun ano pero derivados dun proxecto que se prolongou no tempo, por tratarse de ingresos moi variables ou variables de contía dun ano para outro,
  • ou porque os ingresos son intermitentes, esporádicos ou descontinuos, por falta de continuidade na contratación ou proxectos.

As alternativas técnicas que se propuxeron, pero aínda non foron aprobadas, son as seguintes:

1o.-Unha primeira alternativa técnica (similar á aplicada en Francia, Reino Unido, Dinamarca ou Bulgaria): Tratamento da media da renda en función de medias móbiles da renda neta do traballo ou da actividade económica declarada nos últimos 3, 4 ou 5. anos;

De xeito que non tributaría cada ano o total da renda neta obtida no mesmo exercicio, senón só a parte de ditos ingresos que corresponda á media do rendemento obtido nos últimos 3, 4 ou 5 anos, e o tipo aplícase a esa media.

2o.- A segunda alternativa técnica, máis sinxela, aínda que menos axustada á realidade da renda media obtida ao longo dun período de referencia, sería un tratamento medio do tipo impositivo, volvendo á fórmula que se aplicou en España entre 1967 e 1978: nesta segunda alternativa tributarase cada ano o total da renda neta obtida no exercicio, aínda que non se realiza aplicando o tipo impositivo que resultaría de aplicar o tipo xeral do imposto sobre a renda das persoas físicas a todos os ingresos obtidos no exercicio mediante a aplicación dun tipo impositivo medio teórico que se calcula supoñendo para os efectos dos cálculos que os ingresos netos da actividade artística obtidos no exercicio corresponden a 2 anos.

B.- “ Fomentar unha fiscalidade que conduza a unha fiscalidade xusta tanto para a Facenda Pública como para os interesados ”. Entre outras, e a modo de exemplo, propóñense as seguintes medidas no IRPF:

1. Ampliación dos gastos fiscalmente deducibles dos ingresos do traballo, para permitir, con determinados límites e condicións, a dedución de:

  • Gastos de formación non impartidos ou sufragados pola empresa (por exemplo, composición musical, clases de interpretación musical ou de interpretación, etc.);
  • Gastos de útiles de traballo non facilitados ou sufragados pola empresa (p.e. adquisición de instrumentos musicais, ou recambios ou cordas para instrumentos…);
  • E gastos de comisións recibidos por axentes ou intermediarios (por exemplo, representantes de actores, escritores ou cantantes).

2. Obxectivación e equiparación dos gastos fiscalmente deducibles dos ingresos da actividade económica, para permitir, con determinados límites e condicións, a dedución entre outras, por exemplo:

  • Gastos relacionados con turismos,
  • Un % dos custos de subministración,
  • Gastos derivados da adquisición de vales de alimentación ou cheques para o mantemento do titular da actividade económica.
  • Gastos aboados por transporte público colectivo de viaxeiros para os desprazamentos entre o lugar de residencia e o lugar de traballo do titular da actividade.
  • 50% dos gastos de relacións públicas relacionados con servizos de restauración, hostalería, viaxes e transporte.
Search
Search
Skip to content